ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΓΙΑ ΟΛΑ ΤΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ

Full width home advertisement

Post Page Advertisement [Top]


Μία από τις πρώτες επιλογές του Ντόναλντ Τραμπ που δημιούργησε θόρυβο ήταν η ανάθεση του χαρτοφυλακίου της Παιδείας στη δισεκατομμυριούχο Μπέτσι Ντεβός (Betsy DeVos). Το θέμα με τη επιλογή Ντεβός δεν ήταν βέβαια η μεγάλη περιουσία της, αλλά οι ακραίες θέσεις της για το σχολικό σύστημα και την εκπαίδευση γενικότερα.
Το βιογραφικό τής νέας υπουργού είναι αποκαλυπτικό. Η Ντεβός υπήρξε ακτιβίστρια των Ρεπουμπλικανών από τα νεανικά της χρόνια και υποστήριξε με ζήλο -και πολλά λεφτά- την αλλαγή του σχολικού συστήματος σε μια σειρά πολιτείες.
Οι πρωτοβουλίες της ήταν εξαιρετικά στοχευμένες και εστιάστηκαν κατ’ αρχάς στα λεγόμενα «αυτόνομα σχολεία» (charter schools), δηλαδή τα σχολεία που υποστηρίζονται μεν από το Δημόσιο, αλλά λειτουργούν αυτόνομα - και πολλές φορές ανήκουν σε ιδιώτες. Η ιδέα κυκλοφορεί τελευταίως εις τα καθ’ ημάς και στηρίζεται στο εξής επιχείρημα: Οι γονείς πρέπει να έχουν το δικαίωμα επιλογής σχολείου (school choice)· επομένως, η κατανομή των μαθητών στις σχολικές μονάδες δεν μπορεί να γίνεται με βάση τον ταχυδρομικό κώδικα, αλλά με γνώμονα εκείνο που η κάθε οικογένεια θεωρεί ως ένα εκπαιδευτικά άρτιο και ασφαλές περιβάλλον.
Όπως τα περισσότερα από τα «αυτονόητα» που διακινούν οι νεοσυντηρητικοί και οι λιμπερτάριανς, αυτό ακούγεται λογικό. Μόνο που τα «καλά» και τα «ασφαλή» σχολεία, πέρα από το πόσο καλά είναι ή δεν είναι, έχουν επί το πλείστον δίδακτρα. Πώς θα ανταποκριθούν λοιπόν στα δίδακτρα και τις άλλες υποχρεώσεις (βιβλία, μεταφορικά κ.λπ.) οι φτωχές οικογένειες; Ουδέν πρόβλημα για την κυρία Ντεβός και τους φίλους της: Για τους μη έχοντες υπάρχει πάντοτε η χείρα του Θεού, που παρεμβαίνει, όταν χρειάζεται, μέσω κοινωφελών οργανισμών και φιλανθρωπικών οργανώσεων. Ας ψάξει λοιπόν η κάθε φτωχή οικογένεια στη γειτονιά της. Όλο και κάποιος «χορηγός» (μια εκκλησία, μια εταιρεία ή ένας φιλάνθρωπος που στηρίζει τα καλά παιδιά και τα παιδιά με ταλέντο) θα υπάρχει!
Η δεύτερη «μεταρρύθμιση» που προωθεί η κυρία Ντεβός είναι η κατά μόνας εκπαίδευση με ηλεκτρονικά μέσα και η εκπαίδευση στο σπίτι. Ακούστε τι λέει:1 «Έπληξα αφόρητα στο Γυμνάσιο και το Λύκειο. Φανταστείτε πόσο βαρετό είναι αυτό σήμερα, όταν αφήνεις τις νέες τεχνολογίες στην πόρτα της αίθουσας διδασκαλίας για να κάτσεις μετά στο θρανίο και να υποστείς κάποιον που μιλάει για 30 ή 40 λεπτά. Παρακολουθείς μια διάλεξη που δεν έχει ενδιαφέρον, ενώ ξέρεις ότι υπάρχουν προγράμματα που κάνουν τη μάθηση παιχνίδι και δυνατότητες που καθιστούν τη νέα πληροφορία άμεσα προσβάσιμη». Και, για να μην υπάρχουν αμφιβολίες, η υπουργός συμπληρώνει: «Βλέπετε πλέον οικογένειες που έχουν απηυδήσει με αυτή την κατάσταση, να μην μπορούν δηλαδή να αποφασίσουν εκείνοι για το πού θα πάνε τα παιδιά τους. Η εκπαίδευση στο σπίτι παρέχει στους γονείς αυτό το δικαίωμα, τους δίνει ισχύ».
Δεν πρόκειται για ένα απ’ αυτά τα περίεργα που συμβαίνουν μόνο στην Αμερική. Η συζήτηση για τη λεγόμενη «αυτονομία των σχολείων» γίνεται όχι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στην Ευρώπη. Στον διάλογο αυτό, στον οποίο συμμετέχει ενεργά ο ΟΟΣΑ μέσω του προγράμματος PISA, έχουν τεχνηέντως αναμειχθεί ιδεολογήματα σαν κι αυτά της κυρίας Ντεβός, «ελευθεριακές» απόψεις κάποιων δήθεν εναλλακτικών και κάπως πιο ορθολογικές προτάσεις που στοχεύουν πράγματι στη μεταρρύθμιση και στον εκσυγχρονισμό του εκπαιδευτικού συστήματος. Είναι αυτές οι τελευταίες που κάνουν το μείγμα πιο «εύπεπτο» σε κοινωνίες όπως η ελληνική, όπου, κατά παράδοση, η εκπαίδευση έχει αξιοδοτηθεί και θεωρείται ακόμη ως ένας μηχανισμός ανοδικής κοινωνικής κινητικότητας.
Η ελληνική εκπαιδευτική κοινότητα πρέπει να απαντήσει σ’ αυτές τις προκλήσεις παραγωγικά, χωρίς να οχυρώνεται πίσω από αναχρονισμούς και τσιτάτα. Αλλά θα πρέπει ταυτόχρονα να διαχωρίσει την ήρα απ’ το στάρι και να μην πέσει θύμα ενός μεταμοντέρνου μεταρρυθμισμού. Η εκπαίδευση με ταξικά κριτήρια -διότι περί αυτού πρόκειται- δεν οδηγεί σε φυτώρια αριστείας. Κι η ευγενής άμιλλα ανάμεσα στους μαθητές και ανάμεσα στα σχολεία, που είναι απαραίτητη για να πάμε μπροστά, δεν καλλιεργείται σε «ομοιογενή» περιβάλλοντα ούτε έχει καμία σχέση με τον αχαλίνωτο ανταγωνισμό.
1 “Interview with Betsy DeVosthe reformer”, “Philanthropy” magazine, Άνοιξη 2013.

Σπύρος Γεωργάτοςκαθηγητής Βιολογίας στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Bottom Ad [Post Page]